Gabinet Neurologiczny

BLOG

Niedobory wtórne magnezu

Niedobory magnezu

Niedobory wtórne magnezu wobec zmniejszonego dopływu.  Niedobory te występują na skutek małej podaży magnezu lub złego wchłaniania.

Niedobory magnezu wtórne wobec małej podaży:

Odżywianie pozajelitowe – bezmagnezowe lub niskomagnezowe prowadzi do zmniejszenia zawartości magnezu we krwi. Należy, więc uzupełniać podaż pozajelitową magnezem.

Leczenie głodówką – naraża otyłych na wtórny niedobór magnezu, który nie może być sprowadzony jedynie do samego niedoboru w podaży magnezu. Bilans magnezowy pozostaje ujemny nawet wtedy, gdy podaje się magnez. Wynika to z utraty zdolności zachowania magnezu. Mimo braku podaży jonu otyli wydalają jeszcze 110mg dziennie, co znacznie przekracza stratę magnezu wywołaną rozpadem białek. Tylko dodanie glukozy pozwala przywrócić, przynajmniej czasowo, utrzymanie magnezu przez nerki. Niedobory magnezu przy leczeniu głodówką mają przypuszczalnie bardziej złożoną patogenezę, ponieważ ujemny bilans pochodzi nie tylko z niedoboru w podaży, lecz także wynika z glukozozależnej utraty nerkowej nie reagującej na uzupełnienie magnezu.

Niedożywienie – długotrwałe powoduje oprócz zmniejszonej podaży magnezu także niedobór białkowy. Intensywnemu anabolizmowi białkowemu towarzyszy duża retencja magnezu. U dzieci niedożywionych niedobór magnezu sięga 1/3 puli tego pierwiastka. Następuje zmniejszenie stężenia w moczu i tkance zrogowaciałej (włosy i paznokcie). Najważniejszą rolę w niedoborze wtórnym magnezu wobec niedożywienia białkowego odgrywają: wymioty i biegunka z postępującym złym wchłanianiem. Niedobór magnezu wpływa na wzrost i masę ciała oraz na pracę serca, a wiec wpływa także naśmiertelność. Wtórny niedobór magnezu w niedożywieniu bardzo często wywołuje objawy nerwowo- mięśniowe. Podawanie magnezu w zespole niedożywienia białkowego ma ważne znaczenie pomocnicze. Leczenie magnezem pozwala na szybsze odzyskanie sprawności i na długotrwałe cofniecie się objawów. Niedobór magnezu w zespole niedożywienia jest przykładem niedoboru magnezu przez niedostateczną podaż i złe wchłanianie, które można całkowicie wyrównać przez doustne podawanie magnezu.

Diety niezrównoważone – wynikają zwykle z podaży leczniczej, lecz niekiedy z osobniczego wyboru pożywienia określonego typu. Duże ilości wapnia w pożywieniu wpływają ujemnie na bilans magnezu. Dawki lecznicze witamin D, podobnie jak nadmiar laktozy (witamino-D-podobnej) mają wpływ na niedobór magnezu. Nadmiar podaży mlecznej, zwłaszcza w krajach, w których mleko wzbogacone jest w witaminę D, kumuluje różne czynniki warunkujące niedobór magnezu. Nadmiar zasad w pożywieniu jest czynnikiem złego wchłaniania i niekiedy przyczyną ucieczki magnezu z moczem. Leczenie wrzodowców pokarmem mlecznym, połączone z długotrwałym nadmiarem zasad, kumuluje kilka szkodliwych czynników dietetycznych. Włókna spożywcze, używane zasadniczo w leczeniu zaparć, zwiększają szybkość pasażu jelitowego i przechwytują minerały. Zmniejsza to wchłanianie magnezu. Otręby zbożowe są bogate w magnez, ale jego biodostępność jest dyskusyjna. Chelaty mineralne z grup karboksylowych kwasu fitynowego zaburzają przyswajanie magnezu. Pokarm bogaty w błonnik: chleb z pełnego ziarna, otręby, stosowany w leczeniu zaparć i otyłości może powodować niedobory magnezu.

Diety ubogoenergetyczne – przy otyłości, cukrzycy są ubogie w magnez. Większość pokarmów bogatych w magnez jest w efekcie bogatoenergetyczna. Obecnie pożywienie w krajach rozwiniętych dostarcza około 120mg magnezu na 1000kcal (4187kJ). Dieta dostarczająca 2000kcal (8374kJ) wykazuje duży niedobór magnezu. Zalecana podaż to 6mg/kg masy ciała dziennie dla dorosłych. Czyli dla osoby dorosłej o wadze 60kg potrzeba 360mg jonu magnezowego dziennie. Diety ubogoenergetyczne są często nadmiernie białkowe, a duża podaż białek  zwiększa zapotrzebowanie na magnez. Warto stosować w dietetyce wodę bogatą w magnez.

Wtórne niedobory magnezu związane ze złym wchłanianiem:

Wrodzony przewlekły niedobór magnezu we krwi na tle wybiórczego złego wchłaniania– jest to rzadka choroba wrodzona przekazywana genetycznie. Ta postać niedoboru magnezu pozwoliła zweryfikować hipotezę o swoistym powiązaniu u człowieka homeostazy magnezowej i wapniowej, a także na obserwację zależności hormonalno-humoralnych tego niedoboru.

Zmniejszenie powierzchni wchłaniania – wchłanianie magnezu zachodzi głównie w dalszym odcinku jelita cienkiego. Wszelkie zmniejszenie powierzchni absorbującej wywołuje zmniejszenie wchłaniania spożytego magnezu. Wycięcie jelita, uszkodzenia zapalne, toksyczne, popromienne ścian jelit przyczyniają się do złego wchłaniania magnezu.

Biegunki – każda biegunka bez względu na przyczynę zwiększa utratę magnezu przez przewód pokarmowy na skutek redukcji czasu przechodzenia pokarmu przez jelita. Bierne wchłanianie magnezu jest skorelowane z czasem pasażu. Biegunka z zawartością tłuszczów daje zwiększone straty magnezu z kałem poprzez tworzenie niewchłanialnych mydeł magnezowych.

Podrażnienia jelit – wywołane przewlekłym stosowaniem środków przeczyszczających.

BLOG

magnez w depresji
Rola magnezu w leczeniu depresji
Czytaj więcej
Dieta magnezowa
Jak wzbogacić dietę w magnez? Pięć łatwych sposobów
Czytaj więcej
Nowy lek w pląsawicy Huntingtona
Czytaj więcej
Logo gabinetu dr Katarzyny Toruńskiej