Zespół cieśni nadgarstka jest najczęstszą neuropatią uciskową kończyny górnej (CTS – ang. carpal tunnel syndrom, w Polsce ZCN). Kanał nadgarstka to wąska przestrzeń zawarta pomiędzy kośćmi nadgarstka a więzadłem poprzecznym dłoniowym zwanym inaczej troczkiem zginaczy. Wewnątrz kanału nadgarstka leżą ścięgna mięśni zginaczy powierzchownych i głębokich wszystkich palców, ścięgno mięśnia zginacza długiego kciuka oraz nerw pośrodkowy. Wszelkie niekorzystne sytuacje związane ze wzrostem ciasnoty w kanale nadgarstka prowadzą do ucisku i niedokrwienia nerwu pośrodkowego. W konsekwencji prowadzi do uszkodzenia nerwu i zaniku unerwianych przez niego mięśni.
Zespół cieśni nadgarstka występuje nieco częściej u kobiet niż u mężczyzn. Niestety zdarza się w coraz młodszych grupach wiekowych. Związane jest to z rozwojem cywilizacji i nagminnym wykorzystywaniem do pracy i nie tylko wszelkiego rodzaju urządzeń multimedialnych jak: komputery, tablety, smartfony.
OBJAWY zespołu cieśni nadgarstka
Do charakterystycznych objawów ZCN (zespół cieśni nadgarstka) można zaliczyć przede wszystkim uporczywe zaburzenia wrażeń czuciowo-ruchowych dłoni w zakresie unerwienia nerwu pośrodkowego, czyli:
> bóle dłoni szczególnie nasilające się w nocy
> drętwienia i mrowienia palców
> skurcze mięśni dłoni
> zaburzenia czucia w dłoniach
> osłabienie siły dłoni
> obrzęk palców dłoni szczególnie poranny
> bolesna przeczulicę dłoni
> wypadanie przedmiotów
> zanik mięśni kłębu kciuka.
Wszystkie te objawy wynikają z degeneracji nerwu pośrodkowego. Dlatego prowadzą do powolnego inwalidztwa ruchowo-czuciowego kończyny górnej. Uniemożliwia to często normalne funkcjonowanie nie tylko zawodowe ale również w codziennych funkcjach życiowych.
PRZYCZYNY cieśni nadgarstka
Istnieje wiele przyczyn zespołu cieśni nadgarstka. Umownie można je podzielić na :
> anatomiczne (wady kostno-rozwojowe nadgarstka, gangliony, tłuszczaki, wrodzone zawężenia kanału nadgarstka)
> przyczyny chorobowe ogólnoustrojowe (stany zapalne w przebiegu chorób reumatologicznych – SLE, RZS, neuropatie w przebiegu cukrzycy, alkoholizmu, akromegalii, boreliozy, stany nadmiernej ciasnoty wewnątrzkanałowej w przebiegu chorób tarczycy, otyłości, amyloidozy, hemofilii)
> nabyte – to powtarzalne wielokrotnie ruchy dłonią prowadzące do napięcia jej mięśni (praca przy komputerze, ćwiczenia fizyczne obciążające nadgarstki, praca przy urządzeniach generujących wibracje)urazy i zabiegi operacyjne w zakresie struktur nadgarstka
> przyczyny fizjologiczne (ciąża i połóg).
DIAGNOZA zespołu cieśni nadgarstka
Jedyną wiarygodną metodą diagnostyczną zespołu cieśni nadgarstka jest badanie EMG (elektromiograficzne). Dlatego najczęściej by potwierdzić, lub wykluczyć ZCN (zespół cieśni nadgarstka) wykonujemy badanie EMG z użyciem elektrod powierzchniowych umieszczanych na skórze bezpośrednio nad mięśniem unerwianym przez stymulowany nerw. Ocena stopnia, rodzaju i charakteru uszkodzenia nerwu wynika z konkretnie przyjętych jednoznacznych kryteriów elektrofizjologicznych i zawsze dokonuje jej lekarz. Po zakończonym badaniu pacjent otrzymuje jego wynik i dalsze wskazówki postępowania.
Leczenie zespołu cieśni kanału nadgarstka polega zawsze na odbarczeniu uciskanego nerwu pośrodkowego w oparciu o różne coraz mniej inwazyjne techniki operacyjne.
Należy zdawać sobie sprawę, że skutkami niediagnozowanego, nieleczonego i zaawansowanego zespołu cieśni nadgarstka są niedowład i zanik mięśni dłoni. Prowadzi do całkowitego upośledzenia czynności manualnych. Leczenie w takich przypadkach jest niezwykle trudne i nie zawsze satysfakcjonujące dla pacjenta i lekarza prowadzącego.
W większości przypadków stwierdza się zespół cieśni nadgarstka w obu dłoniach.
Tylko wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie zespołu cieśni nadgarstka dają gwarancję powrotu do pełnej sprawności.
W przypadku niektórych wykonywanych zawodów zespół cieśni kanału nadgarstka uznano za chorobę zawodową.
Jedyną w pełni wiarygodną metodą diagnostyczną zespołu cieśni nadgarstka jest badanie EMG (elektromiograficzne).
Badanie EMG w kierunku zespołu cieśni nadgarstka w naszym gabinecie, przeprowadzane jest na nowoczesnych aparatach EMG Keypoint Net (2012/15/18 r.).
Badania dzięki zastosowaniu nowoczesnych metod przeprowadzane są bez użycia elektrod igłowych. W naszym gabinecie badane są obydwa nerwy: nerw pośrodkowy i nerw łokciowy. Dzięki temu daje to pełen obraz możliwych uszkodzeń ręki (na poziomie nadgarstka, łokcia, splotu barkowego i kręgosłupa). Badanie trwa ok. 20 min., a wynik z wydrukiem i opisem otrzymuje się bezpośrednio po zakończeniu badania.
Pacjent po wykonanym badaniu może powrócić do wykonywania wszystkich codziennych czynności.
specjalista neurolog
Katarzyna Toruńska
(C)Copyright by Katarzyna Toruńska
Wszystkie prawa zastrzeżone. Przedruk dozwolony z podaniem autora i źródła.
